Cách xử lý khi trẻ bị sốt


Sốt, một cách để chống lại nhiễm trùng, luôn là lý do phổ biến nhất khiến cha mẹ đưa con gặp Bác sĩ. Bé được gọi là sốt khi nhiệt độ cơ thể đến 38 độ C. Bản thân sốt không đe doạ đến mạng sống trừ khi sốt cao và liên tục, chẳng hạn như lớn hơn 41,6 độ C khi đo trực tràng. Sốt có thể cho thấy sự xuất hiện của một căn bệnh nghiêm trọng, nhưng thường là sốt vì một bệnh nhiễm trùng thông thường, phần lớn không nghiêm trọng. 



Các yếu tố nguy cơ đáng lo ngại bao gồm tuổi dưới 2 tuổi (trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi) hoặc sốt thường xuyên kéo dài hơn một tuần. 

Nguyên nhân

  • Nhiễm trùng do vi khuẩn

  • Nhiễm virut, như bệnh cúm

  • Do thuốc

  • Các bệnh liên quan đến tiếp xúc với nhiệt độ cao

  • Dị ứng 

  • Hiếm gặp, các bệnh viêm, như viêm khớp dạng thấp


Triệu chứng

Dấu hiệu và triệu chứng của sốt có thể rõ ràng hoặc tinh tế. Các bé càng nhỏ, các triệu chứng tinh tế hơn.

  • Trẻ sơ sinh: khó chịu, lơ mơ, yên lặng, ăn hoặc bú kém, khóc nhiều, thở nhanh, ngủ ít hoặc nhiều hơn, động kinh, ...

  • Trẻ lớn hơn: cảm giác quá nóng hoặc quá lạnh, nhức mỏi, nhức đầu, ngủ niều hơn hoặc khó ngủ, ăn uống không ngon miệng.


Gặp bác sĩ khi

  • Trẻ dưới 6 tháng tuổi



  • Nghi ngờ trẻ bị mất nước nôn mửatiêu chảy, hoặc không uống được nước (ví dụ có mắt trũng, tiểu ít, da khô, lơ mơ, ...).





    • Động kinh.

    • Phát ban tím hoặc đỏ .

    • Thay đổi ý thức (lơ mơ, hỏi không trả lời, ...)

    • Thở khó, thở nhanh hoặc nông.

    • Nhỏ hơn 2 tháng tuổi.

    • Đau đầu không giảm.

    • Nôn ói nhiều và không kiểm soát được.




 

  • Đứa trẻ có các vấn đề về sức khoẻ phức tạp hoặc dùng thuốc theo toa thường xuyên trên 2 tuần. 


 

Xử trí tại nhà khi trẻ sốt

Ba mục tiêu chăm sóc tại nhà cho trẻ là:



    1. Kiểm soát nhiệt độ

    2. Ngăn ngừa mất nước,

    3. Theo dõi bệnh nghiêm trọng hoặc đe dọa đến tính mạng.




Kiểm soát nhiệt độ

  • Nhằm giúp bé cảm thấy thoải mái, giữ nhiệt độ duy trì dưới 38.9 C bằng thuốc hoặc lau nước ấm cho trẻ (không quá 10 phút mỗi giờ).

  • Để kiểm tra nhiệt độ của đứa trẻ, có thể dùng nhiều loại nhiệt kế khác nhau, bao gồm thủy tinh, điện tử,...







      • Nhiệt kế thủy tinhchính xác nhưng dễ vỡ và họ mất 7-10 phút để có kết quả đúng.

      • Nhiệt kế điện tử ít tốn kém và có thể đọc trong vài giây.





  • Vị trí chính xác nhất là đo nhiệt độ ở hậu môn của trẻ sơ sinh hoặc trẻ mới biết đi.



      • Giữ ngực trẻ trên đầu gối của bạn.

      • Dùng một tay để mở rộng lỗ hậu môn.

      • Tay còn lại đặt nhiệt kế vào sâu không quá 3 cm vào.





  • Theo dõi và ghi lại các nhiệt độ đo được để theo dõi.

  • Dung thuốc: Acetaminophen (trẻ em Tylenol , Tempra, Paracetamol, Hapacol ) và ibuprofen (trẻ em Advil , trẻ em Motrin ) được sử dụng để giảm sốt.



      • Làm theo hướng dẫn của Bác sĩ về liều lượng và số lần dùng.











      • Tuyệt đối không dùng Aspirin để hạ sốt ở trẻ.





  • Tắm trong nước ấm sẽ giúp làm giảm sốt.



      • Tắm nước ấm có thể nhanh chóng làm giảm sốt.

      • Sử dụng 5 khăn tắm để làm ướt da của trán, hai nách và hai bẹn.

      • Mặc quần áo cho trẻ em trong một lớp quần áo, sau đó che trẻ bằng một tấm hoặc chăn nhẹ.

      • Không bao giờ dùng rượu tắm bé để giảm sốt. Rượu thường là nguy hiểm cho trẻ em.






Không để trẻ mất nước.



    • Khuyến khích trẻ uống các chất lỏng (chứ không phải nước lã vì chúng không chứa chất điện giải và đường cần thiết), các loại chất lỏng bao gồm súp gà, nước dừa, dung dịch nước oresol, ...

    • Không nên dùng nước chứa caffeine như trà, cà phê, nước tăng lực vì chúng góp phần vào tình trạng mất nước.

    • Một đứa trẻ nên tiểu tiện tiểu ít nhất mỗi bốn giờ nếu đủ nước.

    • Nếu tiêu chảy hoặc nôn nhiều làm giảm cân, hãy mang trẻ đến bệnh viện.




Mục tiêu thứ ba là giám sát trẻ và phòng các dấu hiệu bệnh nghiêm trọng hoặc đe dọa đến tính mạng.





      • Cách tốt nhất là giữ nhiệt độ của trẻ dưới 39oC.

      • Ngoài ra, đảm bảo rằng trẻ đang uống đủ chất lỏng (không phải nước).

      • Nếu cả hai điều kiện này được đáp ứng và đứa trẻ vẫn còn sốt, một vấn đề nghiêm trọng hơn có thể tồn tại.






 

  • Nếu một đứa trẻ từ không uống hoặc có thay đổi liên quan đến vẻ ngoài hoặc hành vi, ba mẹ hay đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt.


 

Phòng ngừa sốt

Sốt là một phản ứng có lợi của cơ thể nhằm chống lại bệnh tật, để phòng ngừa sốt, cần giữ vệ sinh để ngăn ngừa sự lây lan của virus và vi khuẩn:

  • Rửa tay với xà bông và nước.

  • Che miệng và mũi khi hắt hơi và ho .

  • Rửa tay trước khi ăn.

  • Tiêm phòng đúng cách cho trẻ (xem lịch tiêm chủng cho trẻ em).

  • Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm trái cây và rau cải.

  • Tăng cường sức đề kháng bằng cách ngủ đủ giấc.