Định nghĩa

Đau mắt đỏ (hay còn gọi là Viêm kết mạc mắt) là một tình trạng viêm nhiễm lớp màng trong suốt bao phủ tròng trắng của mắt và lớp sau mi mắt. Khi các mạch máu nhỏ lớp kết mạc bị viêm, chúng sẽ hiện rõ hơn và gây nên hiện tượng tròng trắng của mắt hóa đỏ.

Mặc dù bệnh có thể gây kích ứng mắt, nhưng hiếm khi ảnh hưởng đến thị lực của bạn. Các phương pháp điều trị có thể giúp giảm bớt sự khó chịu của đau mắt đỏ. Vì bệnh có thể lây nhiễm, nên chẩn đoán và điều trị sớm có thể giúp hạn chế sự lây lan.



Triệu chứng

Các triệu chứng đau mắt đỏ phổ biến nhất bao gồm:

• Đỏ một hoặc cả hai mắt


• Ngứa một hoặc cả hai mắt


• Cảm giác cộm ở một hoặc cả hai mắt


• Mắt tiết dịch hình thành nhiều dử mắt khiến mắt khó mở vào buổi sáng


• Chảy nước mắt

Nguyên nhân

Các nguyên nhân có thể bao gồm:

• Virus


• Vi khuẩn


• Dị ứng


• Hóa chất bắn vào mắt


• Vật lạ rơi vào mắt


• Ống lệ bị tắc (đối với trẻ sơ sinh)

Đau mắt đỏ do virus và vi khuẩn

Hầu hết các trường hợp đau mắt đỏ thường gây ra bởi một loại virus.

Viêm kết mạc do virus và vi khuẩn có thể xảy ra cùng lúc với cảm lạnh hoặc các triệu chứng của nhiễm trùng đường hô hấp, chẳng hạn như đau họng. Đeo kính áp tròng không được vệ sinh sạch sẽ hoặc dùng chung có thể gây bệnh đau mắt đỏ do vi khuẩn.

Cả hai loại đều dễ lây nhiễm. Chúng lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với dịch tiết từ mắt của người bệnh.

Đau mắt đỏ do dị ứng

Đau mắt đỏ do dị ứng ảnh hưởng trên cả hai mắt và là phản ứng của cơ thể đối với chất gây dị ứng như phấn hoa. Cơ thể bạn sẽ tạo ra một kháng thể được gọi là globulin miễn dịch E (IgE), chúng kích hoạt các tế bào đặc biệt được gọi là các tế bào mast có trong lớp màng nhầy của mắt và đường dẫn khí để giải phóng các chất gây viêm, trong đó có histamine. Việc phóng thích chất histamine có thể gây đau mắt đỏ và một số triệu chứng dị ứng khác.

Nếu bạn bị viêm kết mạc dị ứng, bệnh có thể gây ngứa mắt và chảy nhiều nước mắt - cũng như hắt hơi và chảy nước mũi. Hầu hết đau mắt đỏ do dị ứng có thể được kiểm soát bằng thuốc nhỏ mắt chống dị ứng.

Đau mắt đỏ do kích ứng

Sự kích thích từ hóa chất hoặc vật lạ rơi vào mắt bạn cũng có liên quan đến viêm kết mạc. Lúc này, bạn cần rửa và làm sạch mắt để loại bỏ dị vật gây kích ứng. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm chảy nhiều nước mắt và tiết dịch nhầy, thường tự hết trong vòng một ngày.

Điều trị

Điều trị đau mắt đỏ thường tập trung vào việc làm giảm triệu chứng. Bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng chế phẩm nước mắt nhân tạo, làm sạch mí mắt bằng khăn ẩm và chườm lạnh hoặc ấm nhiều lần mỗi ngày.

Các loại thuốc nhỏ mắt không kê toa được gọi là nước mắt nhân tạo có thể làm giảm các triệu chứng. Một số thuốc nhỏ mắt có chứa kháng histamine hoặc các thuốc khác có thể hữu ích cho những người bị viêm kết mạc dị ứng.

 

Chườm mắt bằng cách ngâm một miếng vải sạch trong nước và vắt ráo rồi đặt nhẹ nhàng lên mắt. Thông thường, chườm lạnh sẽ cảm thấy dễ chịu nhất, nhưng bạn cũng có thể chườm ấm nếu cảm thấy tốt hơn. Nhiễm trùng có thể lây từ mắt này sang mắt kia nên bạn cần cẩn trọng khi chườm mắt. Nên sử dụng từng miếng gạc riêng cho mỗi mắt và đảm bảo rửa tay sạch giữa mỗi lần chườm. Sử dụng gạc mới cho mỗi lần vệ sinh mắt.

Nếu sử dụng kính áp tròng, bạn nên ngừng đeo chúng cho đến khi điều trị xong. Hỏi bác sĩ về việc có nên vứt bỏ các kính áp tròng dùng một lần, cũng như dung dịch vệ sinh và hộp kính của bạn. Vệ sinh kính áp tròng sạch sẽ theo hướng dẫn của bác sĩ trước khi tái sử dụng để ngăn ngừa tái nhiễm. Không trang điểm mắt cho đến triệu chứng biến mất. Vứt bỏ các dụng cụ trang điểm mắt mà bạn đã sử dụng trong vòng vài ngày khởi phát triệu chứng đau mắt đỏ.

Trong hầu hết các trường hợp, bạn sẽ không cần đến thuốc nhỏ mắt kháng sinh. Vì đau mắt đỏ thường là do virus nên kháng sinh sẽ không có tác dụng và thậm chí có thể có hại do làm giảm hiệu quả của thuốc trong tương lai hoặc gây ra phản ứng thuốc. Thay vào đó, virus cần thời gian để tự kết thúc bệnh – có thể lên đến hai hoặc ba tuần.

Đau mắt đỏ do virus thường bắt đầu ở một bên mắt và sau đó lây sang mắt còn lại trong vòng vài ngày. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh sẽ dần dần rõ ràng.

Thuốc kháng virus có thể là một lựa chọn nếu bác sĩ xác định rằng tình trạng đau mắt đỏ của bạn gây ra bởi virus herpes simplex.

Phòng ngừa

Sử dụng biện pháp phòng ngừa để hạn chế lây lan bệnh đau mắt đó, ví dụ:

• Hạn chế chạm tay vào mắt hết mức có thể.


• Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước.

Sử dụng khăn mặt và khăn tắm sạch mỗi ngày.

• Không dùng chung khăn tắm, khăn lau mặt hoặc vỏ gối với bất cứ ai trong vòng một tuần sau khi các triệu chứng đau mắt đỏ hoàn toàn biến mất.


• Thay vỏ gối của bạn thường xuyên.


• Vứt bỏ các dụng cụ trang điểm mắt mà bạn đã sử dụng, chẳng hạn như mascara.


• Không dùng chung dụng cụ trang điểm mắt.

Cách an toàn nhất để ngăn ngừa lây lan đau mắt đỏ là cách li tại nhà cho đến khi ngừng chảy nước mắt. Hầu hết các trường học và cơ sở chăm sóc trẻ đòi hỏi các bé cần nghỉ ngơi ít nhất 24 giờ kể từ lúc bắt đầu điều trị cho đến khi trở lại trường học.

Phòng ngừa đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh

Đôi mắt của trẻ sơ sinh vô cùng nhạy cảm với vi khuẩn thường trú trong ngã sinh của người mẹ. Trong số ít các trường hợp, những vi khuẩn này có thể gây ra một dạng viêm kết mạc mắt nghiêm trọng cần được điều trị ngay lập tức để bảo vệ thị lực cho trẻ. Đó là lý do vì sao ngay sau khi sinh, một loại thuốc mỡ tra mắt kháng sinh được sử dụng cho trẻ nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng mắt.